همایش ملی نقش زنان در توسعه پایدار

زن آیینه‌ی تمام نمای شخصیت انسان است او مظهر پرورش است و صفت الهی پروردن از جانب خدای خویش را به ودیعه دارد، دامن زنان اولین كلاس درس و بهترین محل تربیت كودك است

همایش ملی نقش زنان در توسعه پایدار

زنان و اسلام

مقدمه:

زن آیینه‌ی تمام نمای شخصیت انسان است. او مظهر پرورش است و صفت الهی پروردن از جانب خدای خویش را به ودیعه دارد، دامن زنان اولین كلاس درس و بهترین محل تربیت كودك است چنانكه گویند: مرد از دامن زن به معراج می رسد. بدین معنی كه زن پایه گذار وجود حیات آدمی است زنان مسلمان و فداكار لازم است تا با حفظ عفت و پاكدامنی خود، ظلم ستیزی نهضت حسینی را به همه انسانها برسانند تا بدین وسیله افتخار تربیت بزرگ مردان و بزرگ زنان تاریخ را داشته باشد.

مقام زن در اسلام و در آیین های دیگر:

مشاهده و تجربه این معنا را ثابت كرده كه مرد و زن دو فرد از یك نوع و از یك جوهرند، بر خلاف نظریات موجود در امت های پیشین كه زن را از مرگ بدتر و تلخ تر می دانستند تا حدی كه در سال 586 میلادی در فرانسه كنگره ای تشكیل شد تا در مورد این كه آیا زن انسان است یا خیر بحث كنند كه نتیجه كنگره این بود كه به زن انسانی غیرمستقل و در خدمت مردان است.

اما با ظهور اسلام همه ی تفكراتی كه در اثر تلقین علیه زن بود از بین رفت و جای خود را به عزت و اعتبار اساسی زنان داد.

اصل تساوی زن و مرد:

قرآن با كمال صراحت در آیات متعددی در اصل تساوی زن و مرد از نظر انسانیت و كمالات می فرماید: «زنان را از جنس مردان و از سرشتی نظیر مردان آفریدیم» و این را با توجه به قوانین امروز در دنیای غرب، در حاكمیت قوانین اسلامی ناظر بر مالكیت زن و حمایت های مالی و اقتصادی شوهر در خانواده قابل لمس تر می توان دید. اما در دنیای غرب، با توجه به شعار آزادی و اتیكت تساوی زن و مرد باز هم این تساوی نه در عرصه شغل و كار و نه در عرصه ی خانواده به هیچ عنوان رعایت نشده و استفاده ابزاری از زن تا حدی پیش رفته كه به سقوط هویت انسانی و عدم احقاق كمترین حق او گردیده است و این را كاملا با توزیع و ترویج بیماری های مقاربتی چون «ایدز، سفلیس و سوزاك» می بینیم. و از نظر اسلام زن و مرد در انسانیت برابرند ولی دو گونه انسان اند با دو گونه خصلتها و دو گونه روانشناسی طبیعت. ولی دنیای غرب «تشابه محوری» را جایگزین «تناسب محوری» كرد و چنانكه ویل دورانت می گوید: این حركت برای اولین بار با قانون 1882 بود كه به موجب این قانون زنان بریتانیای كبیر از امتیاز بی سابقه ای برخوردار می شدند و حق نگهداری پول خود را داشته و از آن به بعد زنان از بندگی و جان كندن در خانه آزاد شده و گرفتار جان كندن در مغازه و كارخانه شدند و در حال حاضر چنانكه در پیش ذكر شد به دنیایی از ابتذال كشیده شدند كه نقش ابزاری داشته و تنها در معرض بهره برداری دیگران واقع می شوند. مقام معظم رهبری نظریات موجود در اصل تساوی زن و مرد را اینچنین به دو هدف كلی و مجزا در نظرات متفاوت تعریف كرده اند: اولین هدف رسیدن زن به كمال وجودی خود می باشد اما دومین هدف ایجاد تخاصم و جدایی و رقابت خصمانه میان دو جنس زن و مرد است كه هدف اول دستاورد اسلام و هدف دوم هدف كوته بینانه است به وضوح می بینیم در اسلام به زن بسیار اهمیت داده می شود چنانكه در بسیاری از آیات قرآن كریم آمده است: پاداش اخروی و قرب الهی به جنسیت مربوط نیست بلكه به ایمان و عمل صالح مربوط است خواه از طرف زن و یا از طرف مرد باشد و همیشه در كنار هر مرد بزرگی از قدیسه ای بزرگ یاد می كند كه از همسران آدم و ابراهیم علیه السلام و از مادران موسی (ع) و عیسی (ع) در نهایت تجلیل كرده است یا بانوی بزرگوار حضرت خدیجه (س) و سرور همه زنان عالم حضرت فاطمه زهرا (س) كه خداوند در قرآن كریم از ایشان به كوثر یاد می كند. بر خلاف نظریات تحقیرآمیزی كه در امت های پیشین راجع به زن وجود داشته همچون عنصر گناه دانستن زن، شیطان بودن زن، عدم رسیدن او به مقامات معنوی چون ورود به بهشت، طفیلی دانستن زن، آفرینش او از دنده چپ مرد، مقدمه قرار گرفتن زن برای مرد، عامل بدبختی و گرفتاری مرد و در پایان زن را به منزله ظرفی كه نطفه مرد را در خود نگاه می دارد، می دانستند و هیچ ارزشی برای بارداری او نمی گذاشتند.

در این میان دین اسلام با بیانی روشن و شفاف با تمام این نظریات مخالفت كرد، چنانكه در آیات قرآن كریم آورده شده كه «خداوند از جنس خود شما برای شما همسر آفرید».

و همچنین داستان بهشت آدم را مطرح كرده و با بیان «فوسوس اهما الشیطان». جنس زن را از اتهام عنصر گناه و شیطان بودن مبرا ساخت و یا بر خلاف بسیاری از آیینها كه رابطه جنسی را پلید می دانند ازدواج را مقدس و تجرد را پلید می شمارد.

چنانكه پیغمبر اكرم (ص) می فرماید: من به سه چیز علاقه دارم: بوی خوش، زن، نماز و با بیان «هن لباس لكم و انتم لباس لهن» هر یك از زن و مرد را پوشش و زینت یكدیگر می داند و خلقت هر یك را برای دیگری قلمداد كرده و وجود زن را خیری برای مرد و مایه سكوت و آرامش دل او معرفی می كند و زن و مرد را در آفرینش هر یك از انسانها مهم و دخیل می داند و تمام نظرات تحقیرآمیز را به یكباره مردود می كند.

«انی جاعل فی الارض خلیفه» و خداوند زن را تا جایگاه جانشین خود كه به طور عام در آیه ذكر شده، بالا می برد و برای رسیدن به این مقام تفاوتی بین زن و مرد قائل نمی شود.

اما در یهودیت و مسیحیت بنا بر آنچه در كتاب مقدس آمده است، جایگاه زن نسبت به مرد، جایگاهی فرعی و ثانوی است ولی در اسلام به انسان بودن زن و مرد توجه شده است و آفرینش انسان را از نفس واحده می داند و زمانی كه از زنان خوب یا بد یاد می كند، ایشان را نمونه مردم خوب و بد دانسته و مختص زنان خوب و بد نمی داند كه در قرآن كریم در مورد زن نوح و زن لوط آورده شده كه این دو زن را با دوزخیان در آتش افكنید و بعد می فرماید: «ضرب الـ... مثلآ للذین كفروا»‌و ایشان را نمونه و درس عبرت تمام كافران اعم از زن و مرد قرار می دهد و بالعكس.

اما در كنار این مسائل، اسلام به اختلافات طبیعی زن و مرد اذعان و اشاره می كند و آنها را مایه كمال، عدم نقص زن و بلندی مرد می داند.

نقش زن در تاریخ اسلام

تاریخ اسلام تاریخی مذكر – مونث است

به عنوان نمونه زنان در صدر اسلام در بیعت با رسول خدا (ص) حاضر شدند و همچنین در هجرت از مكه به مدینه نیز حضور داشتند اما اثر جاوید حماسه عاشورا نقش پررنگ زنان در تاریخ اسلام را كاملا نمایان كرد.

حتی سیر و سلوك و مقامات معنوی كه عمل در آن بندگی، احساس آن شرمندگی و نتیجه اش سازندگی است خاص گروه ویژه ای نمی باشد تا حدی كه می توان گفت: زنان در بسیاری از موارد جلوتر هستند. از آن رو امام خمینی (ره) در آغاز وصیت نامه سیاسی الهی خویش می فرماید: ما مفتخریم كه بانوان و زنان پیر و جوان و خرد و كلان در صحنه های فرهنگی و اقتصادی و نظامی حاضر و همدوش مردان یا بهتر از آنان، در راه تعالی اسلامی و مقاصد قرآن كریم فعالیت دارند و حتی در زمان هجوم دشمنان دفاع را جزء تكالیف زن و مرد در كنار یكدیگر می دانند.

ضرورت حجاب زنان د ر اسلام:

حجاب نماز، روزه و خمس نیست كه در زمانی موسوم باشد و بعد از انجام آن تكلیفی نباشد بلكه حجاب فرضیه ای «عبادی – عرفانی – حماسی» است كه زن را در حال عبادت و فرمانبرداری از خداوند، از عشق لبریز و آثار آن را جاودانی می كند و در عین حال پرچم حق سالاری است كه زنان با سادگی و پنهان داشتن جاذبه های جنسی خود و بالواقع با عفاف و پاكدامنی خود به مردان فرصت مردسالاری و بهره وری از زن را نمی دهند و زن را در نظر مرد قابل احترام می كنند و از او سلب آزادی نمی كند در واقع حجاب «حق زنان» و «حد مردان» است.

حقوق زن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (حقوق زن در اسلام)

اصل بیستم و بیست و یكم از حقوق زنان به ترتیب چنین یاد شده است كه: همه افراد ملت اعم از زن و مرد یكسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند و همچنین در اصل بعدی آمده: دولت موظف به تضمین تمام حقوق زنان در امور زیر بدین ترتیب می باشد:

1-ایجاد زمینه های مساعد برای رشد شخصیت مادی و معنوی زن.

2-حمایت مادران، بالاخص در دوران بارداری و حضانت فرزند.

3-ایجاد دادگاه صالح برای حفظ كیان و بقای خانواده.

4-ایجاد بیمه خاص بیوگان و زنان سالخورده و بی سرپرست.

5-اعطای قیمومت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها در صورت نبودن ولی شرعی.

دیدگاه اسلام در مورد طلاق زن:

اسلام با طلاق و انحلال كانون خانوادگی نظر مخالف دارد و تمام تلاش خود را برای برقراری این رابطه داشته است به طوری كه پیامبر اكرم (ص) «طلاق را از بدترین حلالهای خداوند می داند» اما اسلام در مقابل زندگی هایی كه امكان بازگشت آرامش یا روح زندگی و احساس محبت بر قلب زن و مرد ندارد و یا زندگی كه در آن زن به زور قانون در خانه مرد بماند و یا زن دچار بوالهوسی مرد شده باشد، طلاق را پیشنهاد می كند تا از زن سوء استفاده نشود و زندگی بر دو طرف تلخ و غیرقابل تحمل نگردد و هرچه افراد به زندگی غرب و جامعه به سوی جامعه غربی پیش می رود آمار طلاق نیز افزایش می یابد و از آن رو 27 درصد طلاق های ثبت شده كشور مربوط به شهر تهران است با این كه نسبت جمعیت آن به جمعیت كشور تنها ده درصد می باشد و در كل تهران درصد طلاق بیش از ازدواج است.

به طور كلی می توان چنین نتیجه گرفت كه: غرب با نامهای «آزادی» و «تساوی» و غیره زن را در خدمت مقاصد خویش گرفته است. اما در اسلام آزادی زن در حفظ حقوق انسانی و شخصیتی او، با حفظ شئونات اسلامی و دینی و انسانی خلاصه می شود و اجازه هر نوع بهره كشی از زن را نمی دهد اما با حفظ مقام انسانیت خود دوشادوش مردان در صحنه های فرهنگی و اقتصادی و نظامی فعالیت كرده و به هدف والای خود كه استقلال و آزادی و رعایت تناسب حقوق زن و مرد در عین عدالت می باشند، برسند.

پی نوشت‌ها:

1-(ر.ك. طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه المیزان، بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی،  ج 4. ص 140، نویسنده: علامه طباطبائی).

2-(ر.ك.طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی جلد 2، ص 405).

3-(ر.ك.مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، صدرا، 1376، ص 18-17).

4-(ر.ك.ویل دورانت، (wil dorunt)، لذات فلسفه، انتشارات علمی و فرهنگی، 1375، ص 159-155.

5-ر.ك.روزنامه جمهوری اسلامی، 2/8/1376.

6-قرآن مجید، سوره طلاق، آیه 5.

7-قرآن مجید، سوره اعراف، آیه 20.

8-قرآن مجید، سوره بقره، آیه 167.

9-قرآن مجید، سوره مباركه، آیه 30.

10-قرآن مجید، سوره نسا، آیه 1.

11-ر.ك. شهید مطهری. مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام. انتشارات صدرا. قم 1357. ص 168-169.

12-ر.ك. شهید مطهری. مرتضی، حماسه حسینی، ج 1، ص 324.

13-صحیفه نور، ج 21، ص 172.

14-حسینی بهشتی، شهید محمدحسین، كتاب مبانی نظری قانون اساسی، ص 89.

15-ر.ك. روزنامه اطلاعات شماره 11512.

برچسب ها : همایش ملی نقش زنان در توسعه پایدار , همایش ملی , نقش زنان , توسعه پایدار , همایش ملی نقش زنان , همایش ملی نقش زنان در توسعه پایدار , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق