loading...
دانلود تحقیق , پروژه و مقاله
علی کوندری بازدید : 138 پنجشنبه 11 شهریور 1395 نظرات (0)

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودیدسته: علوم انسانی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 62 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 42

مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی در 42 صفحه ورد قابل ویرایش

قیمت فایل فقط 4,000 تومان

خرید

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی


طرح مسئله (مقدمه):

 

جامعة توسعه یافته، جامعه ای است كه در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، تكنولوژی و سیاسی دچار تحول و دگرگونی شده است. در حوزة سیاسی جامعة نوساز و توسعه یافته دارای ویژگیهای خاصی از جمله تغییر فرهنگ سیاسی مردم و دگرگونی روابط مبتنی بر قدرت، تغییر ساختارها و پیدایش نهادهای اجتماعی، سیاسی جدید و تغییر در بنیانها و سیستم حقوقی روبه روست. توفیق در امر توسعه موجب تمایز كشورها از یكدیگر با عناوینی چون كشورهای توسعه یافته یا پیشرفته و كشورهای توسعه نیافته یا عقب مانده می‎شود. اكثر كشورهای توسعه نیافته به ضرورت توسعة سیاسی پی برده اند. چرا كه تحولات عمومی جهان، دگرگونیهای اقتصادی- اجتماعی، شهری شدن، گسترش و پیچیدگی ارتباطات در جهان امروزی و افزایش سطح سواد و فرهنگ جوامع و … جملگی عامل رشد و آگاهی سیاسی مردم شده و تقاضا برای مشاركت سیاسی را افزایش می دهند. در صورتیكه ساختارهای سیاسی جوامع همگام با افزایش رشد و آگاهی سیاسی به بسط و افزایش امكانات پاسخگویی نپردازند، ثبات سیاسی جوامع به مخاطره می افتد. اگر بین تحولات اقتصادی، اجتماعی با تحولات سیاسی هماهنگی و همگامی وجود نداشته باشد، تضاد و تعارض شدیدی در جوامع ایجاد می‎شود كه می‎تواند موجبات فروپاشی نظامهای سیاسی را فراهم نماید. از این رو اكثر كشورها، با ساختارهای سیاسی سنتی به ضرورت ایجاد توسعه و نوسازی سیاسی ولو به ظاهر پی برده و درصدد ایجاد تغییرات سیاسی برآمده اند. زیرا توسعة سیاسی وضعیتی است كه در آن یك نظام سیاسی با اتخاذ سیاستهای روشن و كارشناسانه و ایجاد نهادهای مؤثر برای پاسخگویی به نیازهای جامعه ظرفیت سیاسی خود را افزایش بدهد. در چنین نظامی مشاركت افراد، انفكاك ساختاری و حاكمیت قانون دیده می‎شود و دموكراسی شیوة رسوم حكومتی آن جامعه بوده است. در پادشاهی عربستان سعودی خصوصاً در چند سالة اخیر یك سلسله رفرمها و تحولات جدید در جهت تجدیدبنای ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیده می‎شود. اقدامات و اصلاحات مزبور قاعدتاً می بایست تغییر ساختارها و ثبات سیاسی عربستان از شكل سنتی به فرهنگی مدرن را منجر و باعث توسعة سیاسی عربستان شود اما در واقع چنین نشده است.

 

فرضیة تحقیق:

 

ساخت سیاسی عربستان و روابط مبتنی بر قدرت هیأت حاكمه در عربستان مانع اصلی توسعة سیاسی بوده است. چرا كه ساختار سیاسی عربستان سنتی می‎باشد. بنابراین كلیة اقدامات و اصلاحات انجام شده قاعدتاً می بایست با نگرش سنتی توأم باشد نه اصلاحاتی عمیق و بنیانی.

 

سؤال اصلی:

 

موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی كدامند؟

 

سؤالات فرعی:

 

1-   توسعة سیاسی چیست؟

 

2-   نقش عوامل اجتماعی و بین المللی در عدم توسعه سیاسی عربستان چیست؟

 

3-   نقش حكومت در این راستا چه می باشد؟

 

هدف تحقیق:

 

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد كه باورهای سنتی (اندیشه ها و فرهنگ سنت گرایانه) چگونه می‎تواند مانع توسعة سیاسی گردد.

 

موانع و مشكلات تحقیق:

 

عدم وجود منابع تخصصی كافی و موردنیاز در كتابخانه ها در خصوص ساختار سیاسی عربستان سعودی و به روز نبودن، علمی نبودن و عدم جامعیت آنها.

 

سازماندهی تحقیق:

 

در فصل اول به تعریف توسعة سیاسی، شاخصهای توسعه و برداشتهای مختلفی كه از مفهوم آنان وجود دارد پرداخته و سپس موانع سه گانه در توسعة سیاسی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

 

فصل دوم به بررسی موانع موجود در راه توسعة سیاسی عربستان كه مربوط به جامعة مدنی است، می پردازد. در این فصل ابتدا موانع اجتماعی نظیر: وهابیت، فرهنگ سیاسی زنان در عربستان، مطبوعات، طبقة متوسط عربستان مورد بررسی قرار می‎گیرد. و در قسمت دوم همین فصل به موانع خارجی یا بین المللی توسعة سیاسی عربستان پرداخته خواهد شد.

 

در فصل سوم حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی فرض شده است. در این قسمت بررسی ساخت قدرت در عربستان سعودی، ابزارها و شیوه های اعمال قدرت، بررسی ایدئولوژی وهابیت به عنوان ابزار و نفت مهمترین ستونی كه بنیان نظام آل سعود بر آن استوار است مورد بحث قرار می‎گیرد. در قسمت بعدی همین فصل روند اصلاحات سیاسی در عربستان بررسی خواهد شد در این رابطه حوزة جامعه و محیط بین المللی و حكومت به عنوان اصلی ترین مانع توسعة سیاسی مطرح می‎شود. و در بخش پایانی به ارائه نتیجة نهایی از بحث و تطابق مباحث تئوریك با مباحث تاریخی و عملی خواهیم پرداخت.

 

روش تحقیق:

 

روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش منابع كتابخانه ای می‎باشد.

 

اهمیت تحقیق:

 

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد كه چه عواملی مانع توسعه سیاسی است و چگونه می‎توان به توسعة سیاسی رسید.

 


 

فصل اول- كلیات

 

دیدگاههای نظری در مورد موانع ساختاری توسعة سیاسی

 

مفهوم توسعة سیاسی:

 

به طور یقین اگر علل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین المللی، عدم توسعه و موانع توسعه در یك كشور مورد بحث قرار نگیرد، توسعه شناخته نخواهد شد.

 

قبل از تعریف توسعة سیاسی باید دید كه توسعه چیست؟ در یك تعریف كوتاه و خلاصه، توسعه یك دگرگونی عمیق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. این دگرگونی مربوط به انسان و جامعه است. هنگامی حركت توسعه درست انجام خواهد گرفت كه با معیارهای ارزشی جامعة انسانی سازگار باشد. مایكل تودارو توسعه را پدیده ای صرفاً اقتصادی نمی داند و معتقد است توسعه باید به عنوان جریانی چند بعدی كه مستلزم تجدید سازمان و جهت گیری مجموعه نظام اقتصادی و اجتماعی كشور است، مورد توجه قرار گیرد.[1]

 

بحث ما در ارتباط با توسعة سیاسی است. از یك دیدگاه توسعة سیاسی دارای دو مفهوم است: 1- وجود رقابت ایدئولوژیك در جامعه، زمانی كه نه تنها گروهها، بلكه ایدئولوژیهای متفاوت بتوانند با یكدیگر رقابت كنند. ممكن است این رقابت در درجة اول بین نخبگان (الیت) جامعه باشد و لازم نیست كه رقابت در مرحلة اول توده ای باشد. كمااینكه در كشورهای توسعه یافته نیز در اوایل كار بین نخبگان رقابت ایجاد شد.
2- مشاركت با هم در سطح گروههای برگزیده یعنی باز بودن نظام سیاسی به نحوی كه نوعی گردش نخبگان در جامعه صورت پذیرد و جامعة سیاسی راكد و فاسد نشود. با توجه به تعاریف فوق، منطقاً به نظر می رسد كه برای نائل شدن به توسعة سیاسی، نوع خاصی از نظام سیاسی لازم است.[2] در غرب توسعة اقتصادی، شیوة دموكراتیك و در بعضی از كشورهای دیگر به شیوه های اجبارآمیز و یا توسط حكومتهای اصلاح طلب و یا توسط انقلاب تحقق پیدا كرده است. بنابراین توسعة اقتصادی همراه و ملازم با انواع نظامهای سیاسی رخ می‎دهد. با توجه به تعاریف گذشته از توسعه سیاسی اجرای رشد سیاسی امكان‌پذیر نیست، مگر آنكه نوع خاصی از نظام سیاسی موجود باشد.[3]

 

تعریفی دیگر: توسعه سیاسی فرایندی است كه طی آن مجموعه نظام از آنچنان فرهنگ خود فزاینده و ظرفیت هماهنگ ساز و توان سازگاری برخوردار باشد كه بتواند ثبات و تعادل و مشروعیت سیاسی خود را حفظ كند.

 

تعریفی دیگر: دستیابی به موقعیتی است كه طی آن یك نظام سیاسی به جستجوی آگاهانه و موفقیت آمیز برای افزون شدن كیفی ظرفیت سیاسی خود از طریق ایجاد نهادهای مؤثر و موفق نائل آید.

 

طبقة متوسط:

 

تقسیم جامعه به طبقات و قشرها یكی از ویژگیهای بارز و تقریباً عمومی ساختار اجتماعی است كه همواره توجه نظریه پردازان را جلب كرده است. توسعة سیاسی جز مشاركت گروههای اجتماعی در صحنة سیاسی میسر نخواهد شد. طبقه متوسط در بحث توسعة سیاسی دموكراتیك از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. رشد طبقات متوسط جدید، شامل كاركنان اداری، ناظران، مدیران، دانشمندان سیاسی و (خدمات مربوط به رفاه اجتماعی، تفریحات و فعالیتهای فراغتی) ناشی از توسعه اقتصادی می‌باشد.[4] حكام سعودی با پشتوانة دلارهای نفتی درصد برآمدند افرادها را كه دارای همان فرهنگ سنتی و قبیله‌ای بودند، تشویق به فراگیری مهارتها و دانشهای نوین غربی بنمایانند. این طبقه كه «طبقة متوسط جدید» نام دارد و اكنون وارد بازار كار شده و حتی پستهای حساس رانیز در نظام سیاسی حاكم بر عهده گرفته‌اند.

 

در كنار آن طبقة متوسط شهری وجود دارد كه همان مهاجران روستائی كه به شهرها آمدند و افراد تحصیل‌كرده و متخصصان و كارمندان هستند. طبقة متوسط جدید به دو دستة مذهبیون و غیر مذهبیون تقسیم‌ می‌گردد. از طبقه‌ای كه گرایشات مذهبی دارند قبلاً نام برده شد. (جریان شدن مذهبیون كه خواهان تغییر و تحول در اوضاع سیاسی عربستان می‌باشند) از غیرمذهبیها می‌توان طیف لیبرالها یا اصلاح طلبان را نام برد. لیبرالها و آزادیخواهان بر خلاف سنت گریان (اسلام گرایان) قوانین و مقررات جاری متكی بر اسلام سعودی را مانع پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی كشور تلقی می‌كنند.[5]

 

لیبرالها بیشتر با سلفیها درگیرند و فعالیت مبارزاتی و اصلاح طلبانه آنان دو سویه است، از یك سو رژیم آل سعود را برای انجام اصلاحات زیر فشار قرار می‌دهند واز سوی دیگر با عقاید متجرانه سلفی مبارزه می‌كنند به هر حال لیبرالها خواهان تغییرات اصلی در كشورند ولی تغییراتی كه مدنظر آنها است بر اساسن

 

 ارزشهاس اسلامی نمی‌باشد.

 

ب- موانع خارجی یا بین‌المللی :

 

در فصل اول در برسی علل و یا موانع توسعة سیاسی، به موانع خارجی یا بین‌المللی اشاره گردید. در واقع این مانع، دخالت و نفوذ كشورهای خارجی می‌باشد كه موجب سلطه و وابستگی كشور می‌شود. در حال حاضر كشور عربستان شدیداً به آمریكا و غرب وابسته است. اهداف‌اصلی آمریكا وغرب در منطقه، به‌خصوص عربستان عبارتند از:

 

1- تأمین نفت موردنیاز صنایع و اقتصاد خود به كمترین قیمت و با سهولت هرچه بیشتر 2- فروش كالاهای معرفی واسلحه و تجهیزات نظامی 3- ممانعت از شكل‌گیری جنبشهای اسلامی رادیكال4- امنیت اسرائیل 5- مهار ایران (نقش عربستان در رابطه با كاهش قیمت نفت به خصوص در جنگ ایران و عراق )

 


 

فصل سوم

 

ساخت حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی

 

ساختار قدرت سیاسی در عربستان:

 

میشل هودسن یكی از محققان مسائل سیاسی جهان عرب حاكیت سنتی را به 4 دسته تقسیم كرده است :

 

1-   حكومت پدرسالارانه 2- حكومت شورائی 3- حكومت اسلامی 4- حكومت فئودالی

 

عربستان سعودی به طور مشخص از سیستم پدرسالاری با یك رابطه محكم و نزدیك بهره‌مند است. در این كشور خانوده سلطنتی كه از قدرت بهره‌مندند براساس اشكال خویشاوندی پدرسالارانه، كارهای شورائی، قبیله‌ای قوانین اسلامی و حمایت فئودالها، حكومت را بر عهده دارند در رأس هرم قدرت شاه و جناحهای قدرتمند قرار دارند كه فرمان آنها حكم قانون را داشته و همة افراد و گروههایی كه زیر سلسله مراتب قرار دارند مجبور به پذیرش و اجرای فرامین آنان هستند. آل سعود برای رسیدن به مقاصد خود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌كند كه مهمترین آن نیروهای مسلح و مذهب است كه در این راستا ایدئولوژی وهابیت پشتوانه آن است. نفت و عواید آن امكانات مالی فراوانی را به آل سعود برای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی در داخل و خارج می دهد. حركت جامعة مدنی عربستان به سمت نوسازی و توسعه، نه تنها تحول در ساخت سیاسی عربستان از نظر تمركززدایی و دخالت مردم ایجاد نكرد، بلكه موجب تداوم، بهانه‌یابی حكومت آل سعود برای تداوم ساخت مطلق حكومت بوده است. در واقع باعث تكامل حكومت عربستان به سمت مطلق گرایی شده است. و نه تنها حیات اقتصادی بلكه حیات سیاسی – اجتماعی و فرهنگی جامعه را در كنترل شدید خود گرفته است.

 

سیستم حكومتی :

 

حكومت عربستان به صورت نظام پادشاهی است كه بر سه قوه نظارت دارد، و شخص شاه متصدی پست نخست وزیری می‌باشد و ولیعهد نیز در كارهای حساس مملكتی دخالت تام دارد. بعد از در پادشاه برادر و ولیعهد مقام نایب اول نخست وزیری را نیز دارد و نایب دوم نخست وزیری فرزند بعد از ولیعهد و در حقیقت جانشین دوم پادشاه می باشد كه اكثراً جلسات دولت به ریاست یكی از این 2 نفر تشكیل دارد. پادشاه خود فرمانده كل قوای مسلح، رئیس شورای عالی دانشگاهها، رئیس شورای عالی نفت و رئیس دانشگاه اسلامی مدینه می‌باشد.1 سیستم دولت شخصی و سنتی است، افراد این خاندان فرمانروایان مطلق بوده و از انتقاد پذیری به دورند.

 

الف- جناحهای موجود در رأس قدرت

 

در یك تقسیم‌ بندی سیاسی می‌توان گفت كه هم‌ اكنون 3 گروه عمده برعربستان‌ حكومت می‌كنند.

 

سدیریها:

 

سدیریها، یكی از قبایل مهم و بزرگ عربستان سعودی محسوب می‌شوند، سرزمین آنان شامل منطقه گستره‌ای است كه در شمال و شمال‌شرقی ریاض قرار دارد. ایشان از وفاداران اولیه آل سعود بودند. هم اكنون این گروه اركان اصلی قدرت را قبضه كرده‌اند. فهد در مقام پادشاه و شاهزاده سلطان با اشغال پست وزارت دفاع از زمان فیصل تاكنون قدرتهای نظامی كشور را در دست دارد.

 

جناح رقیب:

 

جناح دوم ، جناح عبدالله است. امیر عبدالله ولیعهد كنونی عربستان است، این جناح اصلی مخالف فهدو سدیریها می‌باشد و از تعدادهای شاهزادگان مخالف و ناراضی از فهد تشكیل شده است. دو اهرم قدرت امیر عبدالله یكی ولیعهد و دیگری ریاست گارد ملی می‌باشد كه یك نیروی نظامی و نیرومند است و به موازات ارتش عربستان قراردارد. فهد همواره در صدد بوده است یكی از برادران دیگرش را جای امیرعبدالله ولیعهد كند.

 

جناح سوم – جناح آل فیصل

 

قدرت كنونی این جناح از جانب مراكز دینی وعلمای وهابی است. در رأس این گروه سلطان عبدالعزیز قرار دارد كه برادر تنی ملك فهد است. از آنجا كه امیر عبدالله احساسات چندان مثبتی به آمریكا نداشته و تمایلات بیش از حد عربی دارد. آمریكاییها خواهان آنند كه سلطان عبدالعزیز جای امیرعبدالله را بگیرد.

 


فهرست مطالب

 


عنوان                                                                                                                 صفحه

 

طرح مسئله (مقدمه)............................................................................................... 1

 

فرضیه تحقیق........................................................................................................ 2

 

سؤال اصلی........................................................................................................... 2

 

سؤال فرعی........................................................................................................... 2

 

هدف تحقیق............................................................................................................ 3

 

موانع و مشكلات تحقیق......................................................................................... 3

 

سازماندهی تحقیق................................................................................................. 3

 

روش تحقیق........................................................................................................... 4

 

اهمیت تحقیق.......................................................................................................... 4

 

فصل اول- كلیات................................................................................................... 5

 

دیدگاههای نظری در مورد موانع ساختاری توسعة سیاسی................................ 5

 

مفهوم توسعة سیاسی........................................................................................... 5

 

شاخصهای توسعة سیاسی................................................................................... 9

 

رهبران سیاسی...................................................................................................... 9

 

منافع ملی و اصل پاسخگویی................................................................................. 10

 

حاكمیت قانون........................................................................................................ 11

 

مشاركت سیاسی................................................................................................... 11

 

دگرگونی در ساختار اجتماعی............................................................................... 13

 

رابطة دین و توسعة سیاسی.................................................................................. 13

 

سطوح سه گانة موانع توسعة سیاسی................................................................... 14

 

الف- موانع ساختاری سیاسی............................................................................... 14

 

ب- ساخت اجتماعی به عنوان مانع توسعة سیاسی.............................................. 14

 

ج- موانع خارجی یا بین المللی توسعة سیاسی...................................................... 14

 

فصل دوم- موانع اجتماعی یا بین المللی توسعة سیاسی در عربستان سعودی... 15

 

الف- موانع اجتماعی (بررسی نقش وهابیت در عدم توسعة سیاسی عربستان)... 15

 

ماهیت درونی وهابیت............................................................................................ 16

 

جریانهای مختلف وهابی در عربستان................................................................... 18

 

ضعف در آگاهیهای سیاسی.................................................................................. 21

 

زن در عربستان سعودی...................................................................................... 23

 

نقش مطبوعات در عربستان سعودی.................................................................... 24

 

طبقة متوسط.......................................................................................................... 25

 

موانع خارجی یا بین المللی.................................................................................... 26

 

فصل سوم- ساخت حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی................................. 27

 

ساختار قدرت سیاسی در عربستان...................................................................... 27

 

سیستم حكومتی..................................................................................................... 28

 

الف- جناحهای موجود در رأس قدرت................................................................. 28

 

سدریها.................................................................................................................. 28

 

جناح رقیب............................................................................................................. 29

 

جناح سوم- جناح آل فیصل................................................................................... 29

 

ب- مذهب وهابیت به عنوان ابزار......................................................................... 29

 

ج- نفت- ركن اساسی ساختار سیاسی عربستان.................................................. 32

 

د- نیروهای مسلح................................................................................................. 32

 

نتیجه گیری............................................................................................................ 34

 

منابع و مأخذ......................................................................................................... 37

 

قیمت فایل فقط 4,000 تومان

خرید

برچسب ها : بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , تحقیق بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , پروژه بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , دانلود تحقیق بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودیدسته: علوم انسانی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 62 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 42

مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی در 42 صفحه ورد قابل ویرایش

قیمت فایل فقط 4,000 تومان

خرید

بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی


طرح مسئله (مقدمه):

 

جامعة توسعه یافته، جامعه ای است كه در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، تكنولوژی و سیاسی دچار تحول و دگرگونی شده است. در حوزة سیاسی جامعة نوساز و توسعه یافته دارای ویژگیهای خاصی از جمله تغییر فرهنگ سیاسی مردم و دگرگونی روابط مبتنی بر قدرت، تغییر ساختارها و پیدایش نهادهای اجتماعی، سیاسی جدید و تغییر در بنیانها و سیستم حقوقی روبه روست. توفیق در امر توسعه موجب تمایز كشورها از یكدیگر با عناوینی چون كشورهای توسعه یافته یا پیشرفته و كشورهای توسعه نیافته یا عقب مانده می‎شود. اكثر كشورهای توسعه نیافته به ضرورت توسعة سیاسی پی برده اند. چرا كه تحولات عمومی جهان، دگرگونیهای اقتصادی- اجتماعی، شهری شدن، گسترش و پیچیدگی ارتباطات در جهان امروزی و افزایش سطح سواد و فرهنگ جوامع و … جملگی عامل رشد و آگاهی سیاسی مردم شده و تقاضا برای مشاركت سیاسی را افزایش می دهند. در صورتیكه ساختارهای سیاسی جوامع همگام با افزایش رشد و آگاهی سیاسی به بسط و افزایش امكانات پاسخگویی نپردازند، ثبات سیاسی جوامع به مخاطره می افتد. اگر بین تحولات اقتصادی، اجتماعی با تحولات سیاسی هماهنگی و همگامی وجود نداشته باشد، تضاد و تعارض شدیدی در جوامع ایجاد می‎شود كه می‎تواند موجبات فروپاشی نظامهای سیاسی را فراهم نماید. از این رو اكثر كشورها، با ساختارهای سیاسی سنتی به ضرورت ایجاد توسعه و نوسازی سیاسی ولو به ظاهر پی برده و درصدد ایجاد تغییرات سیاسی برآمده اند. زیرا توسعة سیاسی وضعیتی است كه در آن یك نظام سیاسی با اتخاذ سیاستهای روشن و كارشناسانه و ایجاد نهادهای مؤثر برای پاسخگویی به نیازهای جامعه ظرفیت سیاسی خود را افزایش بدهد. در چنین نظامی مشاركت افراد، انفكاك ساختاری و حاكمیت قانون دیده می‎شود و دموكراسی شیوة رسوم حكومتی آن جامعه بوده است. در پادشاهی عربستان سعودی خصوصاً در چند سالة اخیر یك سلسله رفرمها و تحولات جدید در جهت تجدیدبنای ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیده می‎شود. اقدامات و اصلاحات مزبور قاعدتاً می بایست تغییر ساختارها و ثبات سیاسی عربستان از شكل سنتی به فرهنگی مدرن را منجر و باعث توسعة سیاسی عربستان شود اما در واقع چنین نشده است.

 

فرضیة تحقیق:

 

ساخت سیاسی عربستان و روابط مبتنی بر قدرت هیأت حاكمه در عربستان مانع اصلی توسعة سیاسی بوده است. چرا كه ساختار سیاسی عربستان سنتی می‎باشد. بنابراین كلیة اقدامات و اصلاحات انجام شده قاعدتاً می بایست با نگرش سنتی توأم باشد نه اصلاحاتی عمیق و بنیانی.

 

سؤال اصلی:

 

موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی كدامند؟

 

سؤالات فرعی:

 

1-   توسعة سیاسی چیست؟

 

2-   نقش عوامل اجتماعی و بین المللی در عدم توسعه سیاسی عربستان چیست؟

 

3-   نقش حكومت در این راستا چه می باشد؟

 

هدف تحقیق:

 

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد كه باورهای سنتی (اندیشه ها و فرهنگ سنت گرایانه) چگونه می‎تواند مانع توسعة سیاسی گردد.

 

موانع و مشكلات تحقیق:

 

عدم وجود منابع تخصصی كافی و موردنیاز در كتابخانه ها در خصوص ساختار سیاسی عربستان سعودی و به روز نبودن، علمی نبودن و عدم جامعیت آنها.

 

سازماندهی تحقیق:

 

در فصل اول به تعریف توسعة سیاسی، شاخصهای توسعه و برداشتهای مختلفی كه از مفهوم آنان وجود دارد پرداخته و سپس موانع سه گانه در توسعة سیاسی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

 

فصل دوم به بررسی موانع موجود در راه توسعة سیاسی عربستان كه مربوط به جامعة مدنی است، می پردازد. در این فصل ابتدا موانع اجتماعی نظیر: وهابیت، فرهنگ سیاسی زنان در عربستان، مطبوعات، طبقة متوسط عربستان مورد بررسی قرار می‎گیرد. و در قسمت دوم همین فصل به موانع خارجی یا بین المللی توسعة سیاسی عربستان پرداخته خواهد شد.

 

در فصل سوم حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی فرض شده است. در این قسمت بررسی ساخت قدرت در عربستان سعودی، ابزارها و شیوه های اعمال قدرت، بررسی ایدئولوژی وهابیت به عنوان ابزار و نفت مهمترین ستونی كه بنیان نظام آل سعود بر آن استوار است مورد بحث قرار می‎گیرد. در قسمت بعدی همین فصل روند اصلاحات سیاسی در عربستان بررسی خواهد شد در این رابطه حوزة جامعه و محیط بین المللی و حكومت به عنوان اصلی ترین مانع توسعة سیاسی مطرح می‎شود. و در بخش پایانی به ارائه نتیجة نهایی از بحث و تطابق مباحث تئوریك با مباحث تاریخی و عملی خواهیم پرداخت.

 

روش تحقیق:

 

روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش منابع كتابخانه ای می‎باشد.

 

اهمیت تحقیق:

 

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد كه چه عواملی مانع توسعه سیاسی است و چگونه می‎توان به توسعة سیاسی رسید.

 


 

فصل اول- كلیات

 

دیدگاههای نظری در مورد موانع ساختاری توسعة سیاسی

 

مفهوم توسعة سیاسی:

 

به طور یقین اگر علل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین المللی، عدم توسعه و موانع توسعه در یك كشور مورد بحث قرار نگیرد، توسعه شناخته نخواهد شد.

 

قبل از تعریف توسعة سیاسی باید دید كه توسعه چیست؟ در یك تعریف كوتاه و خلاصه، توسعه یك دگرگونی عمیق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. این دگرگونی مربوط به انسان و جامعه است. هنگامی حركت توسعه درست انجام خواهد گرفت كه با معیارهای ارزشی جامعة انسانی سازگار باشد. مایكل تودارو توسعه را پدیده ای صرفاً اقتصادی نمی داند و معتقد است توسعه باید به عنوان جریانی چند بعدی كه مستلزم تجدید سازمان و جهت گیری مجموعه نظام اقتصادی و اجتماعی كشور است، مورد توجه قرار گیرد.[1]

 

بحث ما در ارتباط با توسعة سیاسی است. از یك دیدگاه توسعة سیاسی دارای دو مفهوم است: 1- وجود رقابت ایدئولوژیك در جامعه، زمانی كه نه تنها گروهها، بلكه ایدئولوژیهای متفاوت بتوانند با یكدیگر رقابت كنند. ممكن است این رقابت در درجة اول بین نخبگان (الیت) جامعه باشد و لازم نیست كه رقابت در مرحلة اول توده ای باشد. كمااینكه در كشورهای توسعه یافته نیز در اوایل كار بین نخبگان رقابت ایجاد شد.
2- مشاركت با هم در سطح گروههای برگزیده یعنی باز بودن نظام سیاسی به نحوی كه نوعی گردش نخبگان در جامعه صورت پذیرد و جامعة سیاسی راكد و فاسد نشود. با توجه به تعاریف فوق، منطقاً به نظر می رسد كه برای نائل شدن به توسعة سیاسی، نوع خاصی از نظام سیاسی لازم است.[2] در غرب توسعة اقتصادی، شیوة دموكراتیك و در بعضی از كشورهای دیگر به شیوه های اجبارآمیز و یا توسط حكومتهای اصلاح طلب و یا توسط انقلاب تحقق پیدا كرده است. بنابراین توسعة اقتصادی همراه و ملازم با انواع نظامهای سیاسی رخ می‎دهد. با توجه به تعاریف گذشته از توسعه سیاسی اجرای رشد سیاسی امكان‌پذیر نیست، مگر آنكه نوع خاصی از نظام سیاسی موجود باشد.[3]

 

تعریفی دیگر: توسعه سیاسی فرایندی است كه طی آن مجموعه نظام از آنچنان فرهنگ خود فزاینده و ظرفیت هماهنگ ساز و توان سازگاری برخوردار باشد كه بتواند ثبات و تعادل و مشروعیت سیاسی خود را حفظ كند.

 

تعریفی دیگر: دستیابی به موقعیتی است كه طی آن یك نظام سیاسی به جستجوی آگاهانه و موفقیت آمیز برای افزون شدن كیفی ظرفیت سیاسی خود از طریق ایجاد نهادهای مؤثر و موفق نائل آید.

 

طبقة متوسط:

 

تقسیم جامعه به طبقات و قشرها یكی از ویژگیهای بارز و تقریباً عمومی ساختار اجتماعی است كه همواره توجه نظریه پردازان را جلب كرده است. توسعة سیاسی جز مشاركت گروههای اجتماعی در صحنة سیاسی میسر نخواهد شد. طبقه متوسط در بحث توسعة سیاسی دموكراتیك از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. رشد طبقات متوسط جدید، شامل كاركنان اداری، ناظران، مدیران، دانشمندان سیاسی و (خدمات مربوط به رفاه اجتماعی، تفریحات و فعالیتهای فراغتی) ناشی از توسعه اقتصادی می‌باشد.[4] حكام سعودی با پشتوانة دلارهای نفتی درصد برآمدند افرادها را كه دارای همان فرهنگ سنتی و قبیله‌ای بودند، تشویق به فراگیری مهارتها و دانشهای نوین غربی بنمایانند. این طبقه كه «طبقة متوسط جدید» نام دارد و اكنون وارد بازار كار شده و حتی پستهای حساس رانیز در نظام سیاسی حاكم بر عهده گرفته‌اند.

 

در كنار آن طبقة متوسط شهری وجود دارد كه همان مهاجران روستائی كه به شهرها آمدند و افراد تحصیل‌كرده و متخصصان و كارمندان هستند. طبقة متوسط جدید به دو دستة مذهبیون و غیر مذهبیون تقسیم‌ می‌گردد. از طبقه‌ای كه گرایشات مذهبی دارند قبلاً نام برده شد. (جریان شدن مذهبیون كه خواهان تغییر و تحول در اوضاع سیاسی عربستان می‌باشند) از غیرمذهبیها می‌توان طیف لیبرالها یا اصلاح طلبان را نام برد. لیبرالها و آزادیخواهان بر خلاف سنت گریان (اسلام گرایان) قوانین و مقررات جاری متكی بر اسلام سعودی را مانع پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی كشور تلقی می‌كنند.[5]

 

لیبرالها بیشتر با سلفیها درگیرند و فعالیت مبارزاتی و اصلاح طلبانه آنان دو سویه است، از یك سو رژیم آل سعود را برای انجام اصلاحات زیر فشار قرار می‌دهند واز سوی دیگر با عقاید متجرانه سلفی مبارزه می‌كنند به هر حال لیبرالها خواهان تغییرات اصلی در كشورند ولی تغییراتی كه مدنظر آنها است بر اساسن

 

 ارزشهاس اسلامی نمی‌باشد.

 

ب- موانع خارجی یا بین‌المللی :

 

در فصل اول در برسی علل و یا موانع توسعة سیاسی، به موانع خارجی یا بین‌المللی اشاره گردید. در واقع این مانع، دخالت و نفوذ كشورهای خارجی می‌باشد كه موجب سلطه و وابستگی كشور می‌شود. در حال حاضر كشور عربستان شدیداً به آمریكا و غرب وابسته است. اهداف‌اصلی آمریكا وغرب در منطقه، به‌خصوص عربستان عبارتند از:

 

1- تأمین نفت موردنیاز صنایع و اقتصاد خود به كمترین قیمت و با سهولت هرچه بیشتر 2- فروش كالاهای معرفی واسلحه و تجهیزات نظامی 3- ممانعت از شكل‌گیری جنبشهای اسلامی رادیكال4- امنیت اسرائیل 5- مهار ایران (نقش عربستان در رابطه با كاهش قیمت نفت به خصوص در جنگ ایران و عراق )

 


 

فصل سوم

 

ساخت حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی

 

ساختار قدرت سیاسی در عربستان:

 

میشل هودسن یكی از محققان مسائل سیاسی جهان عرب حاكیت سنتی را به 4 دسته تقسیم كرده است :

 

1-   حكومت پدرسالارانه 2- حكومت شورائی 3- حكومت اسلامی 4- حكومت فئودالی

 

عربستان سعودی به طور مشخص از سیستم پدرسالاری با یك رابطه محكم و نزدیك بهره‌مند است. در این كشور خانوده سلطنتی كه از قدرت بهره‌مندند براساس اشكال خویشاوندی پدرسالارانه، كارهای شورائی، قبیله‌ای قوانین اسلامی و حمایت فئودالها، حكومت را بر عهده دارند در رأس هرم قدرت شاه و جناحهای قدرتمند قرار دارند كه فرمان آنها حكم قانون را داشته و همة افراد و گروههایی كه زیر سلسله مراتب قرار دارند مجبور به پذیرش و اجرای فرامین آنان هستند. آل سعود برای رسیدن به مقاصد خود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌كند كه مهمترین آن نیروهای مسلح و مذهب است كه در این راستا ایدئولوژی وهابیت پشتوانه آن است. نفت و عواید آن امكانات مالی فراوانی را به آل سعود برای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی در داخل و خارج می دهد. حركت جامعة مدنی عربستان به سمت نوسازی و توسعه، نه تنها تحول در ساخت سیاسی عربستان از نظر تمركززدایی و دخالت مردم ایجاد نكرد، بلكه موجب تداوم، بهانه‌یابی حكومت آل سعود برای تداوم ساخت مطلق حكومت بوده است. در واقع باعث تكامل حكومت عربستان به سمت مطلق گرایی شده است. و نه تنها حیات اقتصادی بلكه حیات سیاسی – اجتماعی و فرهنگی جامعه را در كنترل شدید خود گرفته است.

 

سیستم حكومتی :

 

حكومت عربستان به صورت نظام پادشاهی است كه بر سه قوه نظارت دارد، و شخص شاه متصدی پست نخست وزیری می‌باشد و ولیعهد نیز در كارهای حساس مملكتی دخالت تام دارد. بعد از در پادشاه برادر و ولیعهد مقام نایب اول نخست وزیری را نیز دارد و نایب دوم نخست وزیری فرزند بعد از ولیعهد و در حقیقت جانشین دوم پادشاه می باشد كه اكثراً جلسات دولت به ریاست یكی از این 2 نفر تشكیل دارد. پادشاه خود فرمانده كل قوای مسلح، رئیس شورای عالی دانشگاهها، رئیس شورای عالی نفت و رئیس دانشگاه اسلامی مدینه می‌باشد.1 سیستم دولت شخصی و سنتی است، افراد این خاندان فرمانروایان مطلق بوده و از انتقاد پذیری به دورند.

 

الف- جناحهای موجود در رأس قدرت

 

در یك تقسیم‌ بندی سیاسی می‌توان گفت كه هم‌ اكنون 3 گروه عمده برعربستان‌ حكومت می‌كنند.

 

سدیریها:

 

سدیریها، یكی از قبایل مهم و بزرگ عربستان سعودی محسوب می‌شوند، سرزمین آنان شامل منطقه گستره‌ای است كه در شمال و شمال‌شرقی ریاض قرار دارد. ایشان از وفاداران اولیه آل سعود بودند. هم اكنون این گروه اركان اصلی قدرت را قبضه كرده‌اند. فهد در مقام پادشاه و شاهزاده سلطان با اشغال پست وزارت دفاع از زمان فیصل تاكنون قدرتهای نظامی كشور را در دست دارد.

 

جناح رقیب:

 

جناح دوم ، جناح عبدالله است. امیر عبدالله ولیعهد كنونی عربستان است، این جناح اصلی مخالف فهدو سدیریها می‌باشد و از تعدادهای شاهزادگان مخالف و ناراضی از فهد تشكیل شده است. دو اهرم قدرت امیر عبدالله یكی ولیعهد و دیگری ریاست گارد ملی می‌باشد كه یك نیروی نظامی و نیرومند است و به موازات ارتش عربستان قراردارد. فهد همواره در صدد بوده است یكی از برادران دیگرش را جای امیرعبدالله ولیعهد كند.

 

جناح سوم – جناح آل فیصل

 

قدرت كنونی این جناح از جانب مراكز دینی وعلمای وهابی است. در رأس این گروه سلطان عبدالعزیز قرار دارد كه برادر تنی ملك فهد است. از آنجا كه امیر عبدالله احساسات چندان مثبتی به آمریكا نداشته و تمایلات بیش از حد عربی دارد. آمریكاییها خواهان آنند كه سلطان عبدالعزیز جای امیرعبدالله را بگیرد.

 


فهرست مطالب

 


عنوان                                                                                                                 صفحه

 

طرح مسئله (مقدمه)............................................................................................... 1

 

فرضیه تحقیق........................................................................................................ 2

 

سؤال اصلی........................................................................................................... 2

 

سؤال فرعی........................................................................................................... 2

 

هدف تحقیق............................................................................................................ 3

 

موانع و مشكلات تحقیق......................................................................................... 3

 

سازماندهی تحقیق................................................................................................. 3

 

روش تحقیق........................................................................................................... 4

 

اهمیت تحقیق.......................................................................................................... 4

 

فصل اول- كلیات................................................................................................... 5

 

دیدگاههای نظری در مورد موانع ساختاری توسعة سیاسی................................ 5

 

مفهوم توسعة سیاسی........................................................................................... 5

 

شاخصهای توسعة سیاسی................................................................................... 9

 

رهبران سیاسی...................................................................................................... 9

 

منافع ملی و اصل پاسخگویی................................................................................. 10

 

حاكمیت قانون........................................................................................................ 11

 

مشاركت سیاسی................................................................................................... 11

 

دگرگونی در ساختار اجتماعی............................................................................... 13

 

رابطة دین و توسعة سیاسی.................................................................................. 13

 

سطوح سه گانة موانع توسعة سیاسی................................................................... 14

 

الف- موانع ساختاری سیاسی............................................................................... 14

 

ب- ساخت اجتماعی به عنوان مانع توسعة سیاسی.............................................. 14

 

ج- موانع خارجی یا بین المللی توسعة سیاسی...................................................... 14

 

فصل دوم- موانع اجتماعی یا بین المللی توسعة سیاسی در عربستان سعودی... 15

 

الف- موانع اجتماعی (بررسی نقش وهابیت در عدم توسعة سیاسی عربستان)... 15

 

ماهیت درونی وهابیت............................................................................................ 16

 

جریانهای مختلف وهابی در عربستان................................................................... 18

 

ضعف در آگاهیهای سیاسی.................................................................................. 21

 

زن در عربستان سعودی...................................................................................... 23

 

نقش مطبوعات در عربستان سعودی.................................................................... 24

 

طبقة متوسط.......................................................................................................... 25

 

موانع خارجی یا بین المللی.................................................................................... 26

 

فصل سوم- ساخت حكومت به عنوان مانع توسعة سیاسی................................. 27

 

ساختار قدرت سیاسی در عربستان...................................................................... 27

 

سیستم حكومتی..................................................................................................... 28

 

الف- جناحهای موجود در رأس قدرت................................................................. 28

 

سدریها.................................................................................................................. 28

 

جناح رقیب............................................................................................................. 29

 

جناح سوم- جناح آل فیصل................................................................................... 29

 

ب- مذهب وهابیت به عنوان ابزار......................................................................... 29

 

ج- نفت- ركن اساسی ساختار سیاسی عربستان.................................................. 32

 

د- نیروهای مسلح................................................................................................. 32

 

نتیجه گیری............................................................................................................ 34

 

منابع و مأخذ......................................................................................................... 37

 

قیمت فایل فقط 4,000 تومان

خرید

برچسب ها : بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , تحقیق بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , پروژه بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , دانلود تحقیق بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

دانلود (مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان ...
naghshinetrng.madblog.ir/post/364
۱۸ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - اینک شما با جستجوی ((مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی)) وارد صفحه فروش فایل دانلودی -مقاله بررسی موانع ساختاری ...
مقاله موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی
bankmaghale.ir/مقاله-موانع-ساختاري-توسعة-سياسي-در-عرب/
مقاله موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی مربوطه به صورت فایل ورد word و ... الف- موانع اجتماعی (بررسی نقش وهابیت در عدم توسعة سیاسی عربستان) ۱۵
دریافت فایل مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در ...
2ltxv8.nikandlc.ir/
دریافت فایل مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی - پرداخت و دانلود آنی.
دانلود پایان نامه موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان ...
www.tak-ir.org › پایان نامه
فصل دوم به بررسی موانع موجود در راه توسعه سیاسی عربستان سعودی که مربوط به جامعه مدنی است، می پردازد. در این فصل ابتدا موانع اجتماعی نظیر: وهابیت، فرهنگ ...
مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان ...
farasoyargham.najiblog.com/post/1939
۳۰ تیر ۱۳۹۵ ه‍.ش. - محقق گرامی،شما با جستجوی مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی وارد این صفحه شده اید محصول دانلودی(مقاله بررسی موانع ...
خرید آنلاین مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در ...
downloadbord.ir/خرید-آنلاین-مقاله-بررسی-موانع-ساختاری/
دوست عزیز سلام.به سایت ما خوش آمدید محقق گرامی،شما با جستجوی مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی وارد این صفحه شده اید محصول ...
مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان ...
barantarnm.nedablog.ir/post/737
۸ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی)خوش آمدید برای دانلود به ادامه مطلب بروید.شما پس از پرداخت هزینه ...
موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی - فایل سنتر
file24.fileforosh.ir/product-195-Structural-barriers-to-political-developments-in-S.aspx
قیمت فایل فقط 10,000 تومان. خرید. طرح مسئله (مقدمه): جامعة توسعه یافته، جامعه ای است كه در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، تكنولوژی و سیاسی دچار تحول ...
برترین فایل مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در ...
7nrub.radikaldl.ir/
برترین فایل مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی.
خرید آنلاین مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در ...
5eng8o.abtindls.ir/
خرید آنلاین مقاله بررسی موانع ساختاری توسعه سیاسی در عربستان سعودی.

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • نظرسنجی
    ایا از فعالیت وبلاگ راضی هستید
    آمار سایت
    آمار سایت
  • کل مطالب : 5340
  • کل نظرات : 8
  • افراد آنلاین : 88
  • تعداد اعضا : 4
  • آی پی امروز : 212
  • آی پی دیروز : 68
  • بازدید امروز : 734
  • باردید دیروز : 101
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 1,218
  • بازدید ماه : 5,651
  • بازدید سال : 44,230
  • بازدید کلی : 581,489