بررسی جامع مهدی اخوان ثالث

مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث در 85 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی جامع مهدی اخوان ثالث

 زندگی و آثار

 مهدی اخوان ثالث (م.امید) در سال 1306 یا 1307 خورشیدی در توس ( مشهد) به دنیا آمد. پدرش عطار طبیب ومادرش خانه دار بودند. علی اخوان ثالث پدر امید دكه عطاری و دوافروشی وطبابت قدیمیداشته و علاقه مند به اشعار فردوسی وسعدی و حافظ بوده و با این همه «امید» بیش از شاعری به موسیقی دلبستگی پیدامی كند و پنهان از پدر به تار زدن و مشق موسیقی می پردازد و با برخی از دستگاه های آن: ماهور، همایون، ترك ، افشاری .. آشنا می شود. علی اخوان از كارپسر آگاه می گردد و چون باور داشته « موسیقی نكبت می آورد» و موسیقی دان ها، شوربخت می شوند، به اواندرز می گوید كه «من خود از موسیقی لذت می برم… وقتی پنجه ای تارشیرین یا كمانچه پرسوز و شور می شنوم هوش از سرم می پرد ولی از لحاظ مصلحت زندگانی راضی نیستم تو گرفتار این هنر نكبت بشوی » و پس او را به مشاهده «فارابی » موسیقی دان شوریده و معتاد و دوره گرد مشهد می برد تا عبرت گیرد و دیگر دنبال موسیقی نرود.

شوق موسیقی در مهدی اخوان اشتیاق به شعر و سخن می دهد و او به شعر سرائی روی می آورد، شعرك هائی كه سروده روی كاغذهای كوچك می نویسد و در لای كتاب های پدر می گذارد تا او بخواند و از «هنر فرزند» آگاه شود ( زیرا رویش نمی شده قضایا را بطور صریح به پدر بروز بدهد. ) سرانجام علی اخوان در می یابد كه مهدی، به شعرسرائی روی آورده اشعارش را نزد دوست خود افتخار مسنن، افتخار الحكمای شاهرودی دندانساز، از فضلای مشهد می برد. افتخار از این شعرها خوشش می آید و یك جلد «مسالك المحسنین» طالب زاده به شاعر جایزه می دهد و به این ترتیب مهدی اخوان در خط شعرسرائی می افتد.

مهدی پس از آموزش ابتدائی وارد هنرستان صنعتی مشهد می شود و از كار سوهان كشی واره كشی و آهنگری سر در می آورد. در این زمان پدر به او می گوید « حالا دیگر خودت باید بروی نانت را در بیاوری » و او ناچار به تهران می آید و معلم می شود. محل خدمت او در كریم آباد ورامین بوده. مدرسه آن جا در اثر اختلاف دو ایل «شصتی» و «هداوند» وضع  بدی داشته و اخوان به راهنمایی پیرمردی با تجربه- كه در جوانی آجودان لاهوتی شاعر و افسر ژاندارمری بوده – با كد خدامنشی اختلاف محلی را از میان بر می دارد و به كار مدرسه سروسامانی می دهد.

با اوج گیری مبارزه های ملی و چپ در 1328 ، مهدی اخوان وارد نبردهای اجتماعی می شود و در نتیجه به زندان می افتد و به كاشان تبعید می شود. اشعار این دوره او كه جنبه سیاسی حزبی دارد بیشتر در روزنامه ها و مجله های چپ به چاپ رسیده است. در این دوره او و شاملو و كسرائی ( كولی ) و ابتهاج ( سایه ) وشاهرودی ( آینده ) و خود نیما … در جبهه های حزبی فعالیت دارند و در 1331 به پویندگان راه صلح می پیوندند. امید به واسطه شعری كه درباره مبارزه های صلح طلبانه سروده به دست یابی به جایزه شعر صلح توفیق می یابد.

در اثر كودتای امرداد 1332 امید و نیما ودیگران به زندان می افتند. بعضی زندانیان توبه نامه كذائی را می نویسند و از زندان آزاد می شوند ولی امید مقاومت می كنند و یك سالی در زندان قصر وقزل قلعه می ماند. پس از رهائی از زندان ، مدتی به كار روزنامه نویسی می پردازد و همزمان با آن در رادیو و برخی موسسه های فرهنگی از جمله « سازمان فیلم» ابراهیم گلستان بكار می پردازد. او مدتی نیز به خوزستن می رود و برنامه ادبی تله ویزیون اهواز را به راه می اندازد.

اخوان در 1345 در اثر منازعه ای خصوصی به زندان قصر می افتد ونه ماه در زندان
می ماند. بعضی از دوستان اخوان و حتی خود او خواسته اند به این زندانی شدن رنگی سیاسی بدهند اما چنین چیزی درست نبوده است. دفترهای «پاییز در زندان (1348) و زندگی می گوید (1357) یادگاری از این ایام زندان اوست.

درباره اخوان نوشته اند كه «زندگانی را دوست می داشت، فرزندانش را نیز، سعید،مرتضی، زرتشت،مزدك ،لولی و لیلی نام فرزندان اوست. لیلی همراه نامزدش در سد كرج غرق شدند و این ضربه بزرگی به روح حساس اخوان وارد آورد. اخوان خودش را نیز دوست می داشت. در گرمای طاقت سوز خوزستان شال به كمر می بست كه سرما نخورد یا كمر درد نگیرد…و بچه ها را نیز وادار می كرد كه حتما شال ببندند.»

اخوان از شاعرانی است كه بسیاری از دشواری های شخصی و خانوادگی شان را در آثار و یادداشت های خود،ثبت كرده اند. از توضیح ها و حاشیه نویسی های اشعارش بر می آید كه مردی صمیمی و بی شیله پیله بوده است. البته گاهی در این یادداشت ها به بیان باورهای خود ( درویشی، قلندری، باستان گرائی ..) نیز می پردازد.

اما رویهمرفته نوجو و نوآور بود. « گاهی هم می زد زیر آواز و عجب اینكه صدای زیبایی داشت. با موسیقی آشنا بود. ساز می زد و خوب هم می زد اما در این زمینه ادعائی نداشت و مانند بیشتر هنرمندان دلسوخته پیوسته از وضع نابسامان مادی در رن بسر می برد. شاید هم خودش این طور زندگانی را دوست می داشت..

اخوان مدت كوتاهی پیش از درگذشتن ( چهارم شهریور 1369) برای شعر خوانی به آلمان سفر كرد و سپس به انگلستان رفت و  آن گاه به ایران بازگشت و این تنها سفر شاعر به خارج از ایران بود.

نصرت رحمانی می نویسد : « شیفته عماد خراسانی ( از غزل سرایان معاصر) بود  ودر همان نخستین دیدار احساس كردم به خراسان، به هر چیز خراسان توجه خاص دارد.. از چشم های بسیار زیبایش تیزهوشی و غروری كه شباهت بسیار به خودخواهی داشت می بارید.» كریم امامی نوشته است كه « … تصویری كه از شخصیت او در دانستگی ها می نشیند، چهره قهرمانی نیست با قد بلند، سینه ستبر، ریش دو شاخ، گرزگران در دست.. تا ما را از هجوم دشمنان حفظ كند. برعكس مردی است نحیف با موهای بلند خاكستری در گوشه اطاق زیر پوستینی كهنه لمیده … آرام سخن می گوید و در میانه جمله فراموش می كند چه می خواست بگوید و پس از لختی تردید ساكت می ماند… ولی گول ظاهرش ، آن دیوارهای كاه گلی باد وباران خورده را نخورید. در نیمه تاریكی اطاق برق چشمان سیاهش را ندیدید. حرارت قلبش را احساس نكردید… بعد دستتان را بگیرد و به اندرون ببرد و آن چهره دیگرش، چهره واقعی اش را به شما نشان بدهد… می بینیم كه اخوان شاعر بزرگ روزگار ما ،چهره ایرانی تری نیز دارد.» اخوان بذله گو ، تیزهوش و حاضرجواب بود.

اخوان جز كار شعر به كار نقد نویسی ، تحقیق ادبی نیز پرداخته است. او در داستان نویسی نیز طبع آزمائی كرد كه حاصل آن در دو مجموعه : مرد جن زده و درخت پیر و جنگل به چاپ رسید.

ملول و خسته دل ، گریان وطولانی.»

دگرگونی های اجتماعی و شعر اخوان

مطالعه تحول شعر امید از این نظر طرفه است كه بسیاری از رویدادهای اجتماعی همزمان ما را نشان می دهد. نخست ما شاعر جوانی را می بینیم كه از «روستا» به راه افتاده و به شهر بزرگ «تهران» رسیده است. این شاعر جوان لبریز از شوق و شور دست خالی به میدان نیامده. در ادب ایران و عرب مطالعه دارد، با موسیقی آشناست و شعر كهن ایران را خوب می شناسد. از آگاهی هائی كه درباره خود، در موخره « از این اوستا» و « ترا ای كهن بوم و بر دوست دارم » بدست می دهد و از گفته های دیگران كه درباره او سخن گفته اند می توان دریافت كه شاعر جوان ما كه كاملا كهن گراست چگونه به نیما و فضای شعر امروز رسیده است. به گفته سیمین بهبهانی « كار شاعری امید را به سه دوره تقسیم می توان كرد . دوره نخست دوره كارهای «ارغنون» وار اوست … كه جامعه سختگیرو متعصب ادبی و مفتخر به داشتن سوابق هزار ساله شعر خراسانی را به تحسین وامی دارد. برای نمونه غزلی به نام « حجت بالغ» كه با مطلع « برده دل از كف من آن خط و خلی كه تراست »یا قصیده ای كه به نام « عصیان » با مطلع « برخیزم و طرح دیگر اندازم » كه به ترتیب در سالهای 1325 و 1328 سروده شده یعنی در 18 و 21 سالگی شاعر … كافی بوده كه همه سبك گرایان ادبی خراسان را به آینده این جوان نوخاسته امیدوار كند .در این دوره یعنی ازسال 25 تا 1331 اخوان همان كاری را می كند كه اعضای این جامعه ادبی و تحسین و تمجیدشان بر او تحمیل كرده اند و از عهده آن نیز به خوبی بر می آید.تا این جااو شاعر كاملا «قدمائی» است ( به اصطلاح خودش) كه با همه جونی، هیچ از « ادیبان ریش و سبیل دار » ( به تعبیر نیما)، كم ندارد.

دوره دوم از 1331 به بعد است كه امید با شعر نیما آشنا می شود. او از مدتی پیش ازآن زمان، در قالب چهار پاره طبع خود را آزموده است ( در همین دوره است كه به حزب می پیوندد و ارغنون راچاپ می كند.كتابی كه به پویندگان راه صلح تقدیم شده. سپس در منزل سعید نفیسی با نیما و شاملو ، سایه ( ابتهاج) كولی ( كسرائی ) در مراسم جایزه صلح حضور می یابد. به شاعران جایزه می دهند از جمله به امید كه قرار می شود برای شركت در جشنواره جهانی صلح به اروپا، به بخارست ،برود- و نمی تواند برود – اشعار این دوره امید سرشار از مبارزه جوئی و خوش بینی و در سبك رئالیسم اجتماعی حزبی است. ) آن گاه به پیروی از نیما به شكستن وزن و آوردن تعبیرها و تصویرهای گهگاه تازه می پردازد. پس از چند آزمایش دشوار ( و پس از شكست دولت ملی ) ناگهان شعر زمستان را می نویسد كه در جوامع ادبی ، حادثه ای تلقی می شود و مانند سرودی ملی بر زبان می گذرد ، زیرا حدیث آن شكست سیاسی است كه همه چیز حتی احساس آشنائی را نیز منجمد كرده است. این شعر مدخل بهار جاودان شهرهای امید است: چاووشی ،میراث ، آن گاه پس از تندر ، سبز ، قصه شهر سنگستان..

دوران سوم كار اخوان را باید دوران گرایش بیشتر او به قالب های سنتی شعر فارسی بدانیم. البته او سرودن به شیوه گذشتگان را رها نكرده بود و همچنان كه در این دوره نیز ( 1350) به بعد، باز اشعاری در شیوه نیمایی می سرود كه آخرین آن ها شاید قطعه « ما ، من،ما » باشد كه در مجله دنیای سخن به چاپ رسیده است. در این دوره، رویدادهای زمان به صورت طنز آمیزی در شعر امید مجسم می شود. دیگر از آن احساس درد شدیدی خبری نیست . زخم ها التیام پیدا كرده و تن برای پذیرش تازیانه ها به اندازه كافی كرخت شده … شاعر به تقریب همه چیز را تخطئه می كند ، حرف خود را با بیانی طنز آلود و دو پهلو می زند. عاطفه شدید جای خود را به آرامش درونی داده . در عوض گاه می كوشد كارش از لحاظ تفكر و فلسفه پربار باشد. در مثل در قصیده « ای درخت معرفت » كهن سالی او را به وارستگی رسانده كه به خود حق می دهد كه به هیچ چیز دل نبدد. در كتاب « ترا ای كهن بوم و بر .. » ( 1368) غث و ثمین فراوانست … در سال های اخیر برای امید هه چیز جنبه جدی خود را از دست داده است. به نظر می رسد كه به همه چیز از بالا نگاه می كند و در آن پائین موجودها و اشیائی را می بیند كه كوتاه و غیر واقعی اند… جدی بودن او در همین غیر جدی بودن است. دیگر با رویدادها از روبرو برخورد نمی كند. از كنار آن ها می گذرد با تجارب گذشته اش می داند كه جلودار هیچ طوفن و هیچ سیلی نیست . پس باید صبر كند تا طوفان و سیل بگذرد. این است كه دیگر ‌«تعهد» ( به ویژه در معنای سطحی و فرسوده آن ) برای او بیرون از دسترس است.. البته در همین «بی تعهدی» است كه چیزی را می گوید كه می خواهد :

نئی گردهخدا . برسیم آخر

بزن «  امید!» همچون فخر زاكان

قلم در دست تو چون تازیانه ست

بزن بر گرده بد بیسراكان

خدایا كون را سنت دگر كن

مبادا ما یكون باشد كماكان

به این ترتیب در بسیاری از اشعار درون گرا یا « اخوانیات » او كه به ظاهر خالی از هر گونه تعهد ( اجتماعی) است ( مانند بسیاری از اشعار ایرج میرزا كه اخوان زمانی از و هم تاثیر پذیرفته است) می توان جان معترض او را مشاهده و سكوت فریاد گرش را حس كرد. » در زمینه تعهد اجتماعی شعر اخوان – به ویژه در دوره دوم كار او – سخن بسیار است. اگر تعهد اجتماعی شعر را به معنای تصویر شرائط ناهمساز اجتماعی وراه بیرون شد از آن شرایط بدانیم، شعر امید شعری متعهد نیست. به همین دلیل ناقدان حزبی كه باور دارند « شاعر در همه جا نه فقط نگارگر بلكه مبشر امید است » درشعرهای امید « طلسم یاس » دیده اند و می گویند شعر « نادریا اسكندر » او در مثل « ابزار فعال و خشمناك انتشار یاس و بی باوری است» شعر این طور آغاز می شود:

موج ها خوابیده اند آرام و رام

طبل طوفان از نوا افتاده است

چشمه های شعله ور خشكیده اند

آب ها از آسیا افتاده است

در مزار آباد شهر بی طپش

وای جغدی هم نمی آید به گوش

دردمندان بی خروش وبی فغان

خشمناكان بی فغان و بی خروش

فهرست

زندگی و آثار......................................................................................................... 1

كتاب شناسی ........................................................................................................ 5

نظر اخوان دربارة شعر و شاعری........................................................................ 6

اسلوب شعر اخوان................................................................................................ 6

دگرگونی های اجتماعی شعر اخوان...................................................................... 19

اندیشه های اخوان................................................................................................. 24

تفسیر و توضیح شعر اخوان................................................................................. 49

شعر آخر شاهنامه................................................................................................. 50

شعر چاوشی......................................................................................................... 74

منابع ..................................................................................................................... 85

برچسب ها : بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , تحقیق بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , پروژه بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , دانلود تحقیق بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق

بررسی جامع مهدی اخوان ثالث

مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث در 85 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی جامع مهدی اخوان ثالث

 زندگی و آثار

 مهدی اخوان ثالث (م.امید) در سال 1306 یا 1307 خورشیدی در توس ( مشهد) به دنیا آمد. پدرش عطار طبیب ومادرش خانه دار بودند. علی اخوان ثالث پدر امید دكه عطاری و دوافروشی وطبابت قدیمیداشته و علاقه مند به اشعار فردوسی وسعدی و حافظ بوده و با این همه «امید» بیش از شاعری به موسیقی دلبستگی پیدامی كند و پنهان از پدر به تار زدن و مشق موسیقی می پردازد و با برخی از دستگاه های آن: ماهور، همایون، ترك ، افشاری .. آشنا می شود. علی اخوان از كارپسر آگاه می گردد و چون باور داشته « موسیقی نكبت می آورد» و موسیقی دان ها، شوربخت می شوند، به اواندرز می گوید كه «من خود از موسیقی لذت می برم… وقتی پنجه ای تارشیرین یا كمانچه پرسوز و شور می شنوم هوش از سرم می پرد ولی از لحاظ مصلحت زندگانی راضی نیستم تو گرفتار این هنر نكبت بشوی » و پس او را به مشاهده «فارابی » موسیقی دان شوریده و معتاد و دوره گرد مشهد می برد تا عبرت گیرد و دیگر دنبال موسیقی نرود.

شوق موسیقی در مهدی اخوان اشتیاق به شعر و سخن می دهد و او به شعر سرائی روی می آورد، شعرك هائی كه سروده روی كاغذهای كوچك می نویسد و در لای كتاب های پدر می گذارد تا او بخواند و از «هنر فرزند» آگاه شود ( زیرا رویش نمی شده قضایا را بطور صریح به پدر بروز بدهد. ) سرانجام علی اخوان در می یابد كه مهدی، به شعرسرائی روی آورده اشعارش را نزد دوست خود افتخار مسنن، افتخار الحكمای شاهرودی دندانساز، از فضلای مشهد می برد. افتخار از این شعرها خوشش می آید و یك جلد «مسالك المحسنین» طالب زاده به شاعر جایزه می دهد و به این ترتیب مهدی اخوان در خط شعرسرائی می افتد.

مهدی پس از آموزش ابتدائی وارد هنرستان صنعتی مشهد می شود و از كار سوهان كشی واره كشی و آهنگری سر در می آورد. در این زمان پدر به او می گوید « حالا دیگر خودت باید بروی نانت را در بیاوری » و او ناچار به تهران می آید و معلم می شود. محل خدمت او در كریم آباد ورامین بوده. مدرسه آن جا در اثر اختلاف دو ایل «شصتی» و «هداوند» وضع  بدی داشته و اخوان به راهنمایی پیرمردی با تجربه- كه در جوانی آجودان لاهوتی شاعر و افسر ژاندارمری بوده – با كد خدامنشی اختلاف محلی را از میان بر می دارد و به كار مدرسه سروسامانی می دهد.

با اوج گیری مبارزه های ملی و چپ در 1328 ، مهدی اخوان وارد نبردهای اجتماعی می شود و در نتیجه به زندان می افتد و به كاشان تبعید می شود. اشعار این دوره او كه جنبه سیاسی حزبی دارد بیشتر در روزنامه ها و مجله های چپ به چاپ رسیده است. در این دوره او و شاملو و كسرائی ( كولی ) و ابتهاج ( سایه ) وشاهرودی ( آینده ) و خود نیما … در جبهه های حزبی فعالیت دارند و در 1331 به پویندگان راه صلح می پیوندند. امید به واسطه شعری كه درباره مبارزه های صلح طلبانه سروده به دست یابی به جایزه شعر صلح توفیق می یابد.

در اثر كودتای امرداد 1332 امید و نیما ودیگران به زندان می افتند. بعضی زندانیان توبه نامه كذائی را می نویسند و از زندان آزاد می شوند ولی امید مقاومت می كنند و یك سالی در زندان قصر وقزل قلعه می ماند. پس از رهائی از زندان ، مدتی به كار روزنامه نویسی می پردازد و همزمان با آن در رادیو و برخی موسسه های فرهنگی از جمله « سازمان فیلم» ابراهیم گلستان بكار می پردازد. او مدتی نیز به خوزستن می رود و برنامه ادبی تله ویزیون اهواز را به راه می اندازد.

اخوان در 1345 در اثر منازعه ای خصوصی به زندان قصر می افتد ونه ماه در زندان
می ماند. بعضی از دوستان اخوان و حتی خود او خواسته اند به این زندانی شدن رنگی سیاسی بدهند اما چنین چیزی درست نبوده است. دفترهای «پاییز در زندان (1348) و زندگی می گوید (1357) یادگاری از این ایام زندان اوست.

درباره اخوان نوشته اند كه «زندگانی را دوست می داشت، فرزندانش را نیز، سعید،مرتضی، زرتشت،مزدك ،لولی و لیلی نام فرزندان اوست. لیلی همراه نامزدش در سد كرج غرق شدند و این ضربه بزرگی به روح حساس اخوان وارد آورد. اخوان خودش را نیز دوست می داشت. در گرمای طاقت سوز خوزستان شال به كمر می بست كه سرما نخورد یا كمر درد نگیرد…و بچه ها را نیز وادار می كرد كه حتما شال ببندند.»

اخوان از شاعرانی است كه بسیاری از دشواری های شخصی و خانوادگی شان را در آثار و یادداشت های خود،ثبت كرده اند. از توضیح ها و حاشیه نویسی های اشعارش بر می آید كه مردی صمیمی و بی شیله پیله بوده است. البته گاهی در این یادداشت ها به بیان باورهای خود ( درویشی، قلندری، باستان گرائی ..) نیز می پردازد.

اما رویهمرفته نوجو و نوآور بود. « گاهی هم می زد زیر آواز و عجب اینكه صدای زیبایی داشت. با موسیقی آشنا بود. ساز می زد و خوب هم می زد اما در این زمینه ادعائی نداشت و مانند بیشتر هنرمندان دلسوخته پیوسته از وضع نابسامان مادی در رن بسر می برد. شاید هم خودش این طور زندگانی را دوست می داشت..

اخوان مدت كوتاهی پیش از درگذشتن ( چهارم شهریور 1369) برای شعر خوانی به آلمان سفر كرد و سپس به انگلستان رفت و  آن گاه به ایران بازگشت و این تنها سفر شاعر به خارج از ایران بود.

نصرت رحمانی می نویسد : « شیفته عماد خراسانی ( از غزل سرایان معاصر) بود  ودر همان نخستین دیدار احساس كردم به خراسان، به هر چیز خراسان توجه خاص دارد.. از چشم های بسیار زیبایش تیزهوشی و غروری كه شباهت بسیار به خودخواهی داشت می بارید.» كریم امامی نوشته است كه « … تصویری كه از شخصیت او در دانستگی ها می نشیند، چهره قهرمانی نیست با قد بلند، سینه ستبر، ریش دو شاخ، گرزگران در دست.. تا ما را از هجوم دشمنان حفظ كند. برعكس مردی است نحیف با موهای بلند خاكستری در گوشه اطاق زیر پوستینی كهنه لمیده … آرام سخن می گوید و در میانه جمله فراموش می كند چه می خواست بگوید و پس از لختی تردید ساكت می ماند… ولی گول ظاهرش ، آن دیوارهای كاه گلی باد وباران خورده را نخورید. در نیمه تاریكی اطاق برق چشمان سیاهش را ندیدید. حرارت قلبش را احساس نكردید… بعد دستتان را بگیرد و به اندرون ببرد و آن چهره دیگرش، چهره واقعی اش را به شما نشان بدهد… می بینیم كه اخوان شاعر بزرگ روزگار ما ،چهره ایرانی تری نیز دارد.» اخوان بذله گو ، تیزهوش و حاضرجواب بود.

اخوان جز كار شعر به كار نقد نویسی ، تحقیق ادبی نیز پرداخته است. او در داستان نویسی نیز طبع آزمائی كرد كه حاصل آن در دو مجموعه : مرد جن زده و درخت پیر و جنگل به چاپ رسید.

ملول و خسته دل ، گریان وطولانی.»

دگرگونی های اجتماعی و شعر اخوان

مطالعه تحول شعر امید از این نظر طرفه است كه بسیاری از رویدادهای اجتماعی همزمان ما را نشان می دهد. نخست ما شاعر جوانی را می بینیم كه از «روستا» به راه افتاده و به شهر بزرگ «تهران» رسیده است. این شاعر جوان لبریز از شوق و شور دست خالی به میدان نیامده. در ادب ایران و عرب مطالعه دارد، با موسیقی آشناست و شعر كهن ایران را خوب می شناسد. از آگاهی هائی كه درباره خود، در موخره « از این اوستا» و « ترا ای كهن بوم و بر دوست دارم » بدست می دهد و از گفته های دیگران كه درباره او سخن گفته اند می توان دریافت كه شاعر جوان ما كه كاملا كهن گراست چگونه به نیما و فضای شعر امروز رسیده است. به گفته سیمین بهبهانی « كار شاعری امید را به سه دوره تقسیم می توان كرد . دوره نخست دوره كارهای «ارغنون» وار اوست … كه جامعه سختگیرو متعصب ادبی و مفتخر به داشتن سوابق هزار ساله شعر خراسانی را به تحسین وامی دارد. برای نمونه غزلی به نام « حجت بالغ» كه با مطلع « برده دل از كف من آن خط و خلی كه تراست »یا قصیده ای كه به نام « عصیان » با مطلع « برخیزم و طرح دیگر اندازم » كه به ترتیب در سالهای 1325 و 1328 سروده شده یعنی در 18 و 21 سالگی شاعر … كافی بوده كه همه سبك گرایان ادبی خراسان را به آینده این جوان نوخاسته امیدوار كند .در این دوره یعنی ازسال 25 تا 1331 اخوان همان كاری را می كند كه اعضای این جامعه ادبی و تحسین و تمجیدشان بر او تحمیل كرده اند و از عهده آن نیز به خوبی بر می آید.تا این جااو شاعر كاملا «قدمائی» است ( به اصطلاح خودش) كه با همه جونی، هیچ از « ادیبان ریش و سبیل دار » ( به تعبیر نیما)، كم ندارد.

دوره دوم از 1331 به بعد است كه امید با شعر نیما آشنا می شود. او از مدتی پیش ازآن زمان، در قالب چهار پاره طبع خود را آزموده است ( در همین دوره است كه به حزب می پیوندد و ارغنون راچاپ می كند.كتابی كه به پویندگان راه صلح تقدیم شده. سپس در منزل سعید نفیسی با نیما و شاملو ، سایه ( ابتهاج) كولی ( كسرائی ) در مراسم جایزه صلح حضور می یابد. به شاعران جایزه می دهند از جمله به امید كه قرار می شود برای شركت در جشنواره جهانی صلح به اروپا، به بخارست ،برود- و نمی تواند برود – اشعار این دوره امید سرشار از مبارزه جوئی و خوش بینی و در سبك رئالیسم اجتماعی حزبی است. ) آن گاه به پیروی از نیما به شكستن وزن و آوردن تعبیرها و تصویرهای گهگاه تازه می پردازد. پس از چند آزمایش دشوار ( و پس از شكست دولت ملی ) ناگهان شعر زمستان را می نویسد كه در جوامع ادبی ، حادثه ای تلقی می شود و مانند سرودی ملی بر زبان می گذرد ، زیرا حدیث آن شكست سیاسی است كه همه چیز حتی احساس آشنائی را نیز منجمد كرده است. این شعر مدخل بهار جاودان شهرهای امید است: چاووشی ،میراث ، آن گاه پس از تندر ، سبز ، قصه شهر سنگستان..

دوران سوم كار اخوان را باید دوران گرایش بیشتر او به قالب های سنتی شعر فارسی بدانیم. البته او سرودن به شیوه گذشتگان را رها نكرده بود و همچنان كه در این دوره نیز ( 1350) به بعد، باز اشعاری در شیوه نیمایی می سرود كه آخرین آن ها شاید قطعه « ما ، من،ما » باشد كه در مجله دنیای سخن به چاپ رسیده است. در این دوره، رویدادهای زمان به صورت طنز آمیزی در شعر امید مجسم می شود. دیگر از آن احساس درد شدیدی خبری نیست . زخم ها التیام پیدا كرده و تن برای پذیرش تازیانه ها به اندازه كافی كرخت شده … شاعر به تقریب همه چیز را تخطئه می كند ، حرف خود را با بیانی طنز آلود و دو پهلو می زند. عاطفه شدید جای خود را به آرامش درونی داده . در عوض گاه می كوشد كارش از لحاظ تفكر و فلسفه پربار باشد. در مثل در قصیده « ای درخت معرفت » كهن سالی او را به وارستگی رسانده كه به خود حق می دهد كه به هیچ چیز دل نبدد. در كتاب « ترا ای كهن بوم و بر .. » ( 1368) غث و ثمین فراوانست … در سال های اخیر برای امید هه چیز جنبه جدی خود را از دست داده است. به نظر می رسد كه به همه چیز از بالا نگاه می كند و در آن پائین موجودها و اشیائی را می بیند كه كوتاه و غیر واقعی اند… جدی بودن او در همین غیر جدی بودن است. دیگر با رویدادها از روبرو برخورد نمی كند. از كنار آن ها می گذرد با تجارب گذشته اش می داند كه جلودار هیچ طوفن و هیچ سیلی نیست . پس باید صبر كند تا طوفان و سیل بگذرد. این است كه دیگر ‌«تعهد» ( به ویژه در معنای سطحی و فرسوده آن ) برای او بیرون از دسترس است.. البته در همین «بی تعهدی» است كه چیزی را می گوید كه می خواهد :

نئی گردهخدا . برسیم آخر

بزن «  امید!» همچون فخر زاكان

قلم در دست تو چون تازیانه ست

بزن بر گرده بد بیسراكان

خدایا كون را سنت دگر كن

مبادا ما یكون باشد كماكان

به این ترتیب در بسیاری از اشعار درون گرا یا « اخوانیات » او كه به ظاهر خالی از هر گونه تعهد ( اجتماعی) است ( مانند بسیاری از اشعار ایرج میرزا كه اخوان زمانی از و هم تاثیر پذیرفته است) می توان جان معترض او را مشاهده و سكوت فریاد گرش را حس كرد. » در زمینه تعهد اجتماعی شعر اخوان – به ویژه در دوره دوم كار او – سخن بسیار است. اگر تعهد اجتماعی شعر را به معنای تصویر شرائط ناهمساز اجتماعی وراه بیرون شد از آن شرایط بدانیم، شعر امید شعری متعهد نیست. به همین دلیل ناقدان حزبی كه باور دارند « شاعر در همه جا نه فقط نگارگر بلكه مبشر امید است » درشعرهای امید « طلسم یاس » دیده اند و می گویند شعر « نادریا اسكندر » او در مثل « ابزار فعال و خشمناك انتشار یاس و بی باوری است» شعر این طور آغاز می شود:

موج ها خوابیده اند آرام و رام

طبل طوفان از نوا افتاده است

چشمه های شعله ور خشكیده اند

آب ها از آسیا افتاده است

در مزار آباد شهر بی طپش

وای جغدی هم نمی آید به گوش

دردمندان بی خروش وبی فغان

خشمناكان بی فغان و بی خروش

فهرست

زندگی و آثار......................................................................................................... 1

كتاب شناسی ........................................................................................................ 5

نظر اخوان دربارة شعر و شاعری........................................................................ 6

اسلوب شعر اخوان................................................................................................ 6

دگرگونی های اجتماعی شعر اخوان...................................................................... 19

اندیشه های اخوان................................................................................................. 24

تفسیر و توضیح شعر اخوان................................................................................. 49

شعر آخر شاهنامه................................................................................................. 50

شعر چاوشی......................................................................................................... 74

منابع ..................................................................................................................... 85

برچسب ها : بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , تحقیق بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , پروژه بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , دانلود تحقیق بررسی جامع مهدی اخوان ثالث , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.فروش فایل مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث
390omj.abtindls.ir/
با سلام،محصول دانلودی +{{مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث}}+آماده ارائه به جویندگان عزیز میباشد.با کلیک روی دکمه ادامه مطلب به صفحه توضیحات کامل مقاله بررسی ...
فروش فایل مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث - هفت رنگ
haft7rang.meeblog.ir/post/920
۶ روز پیش - با سلام،محصول دانلودی +{{مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث}}+آماده ارائه به جویندگان عزیز میباشد.با کلیک روی دکمه ادامه مطلب به صفحه توضیحات ...
دانلود فایل ( مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث) - شکیل بافته
shakilbafte.7blog.ir/post/1043
۱۹ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)خوش آمدید برای دانلود به ادامه مطلب بروید.شما پس از پرداخت هزینه ای ناچیز فایل{مقاله بررسی ...
دانلود بورد » فروش دانلودی مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث
downloadbord.ir/فروش-دانلودی-مقاله-بررسی-جامع-مهدی-اخو/
امیدواریم از خرید خود بهره کافی را برده و به موفقیت نزدیکتر شوید به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)خوش آمدید برای دانلود به ادامه مطلب بروید.
دانلود فایل ( مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)
2i1ytp.radikaldl.ir/
ما بهترین محصولات را برای رضایت شما گرد آورده ایم به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)خوش آمدید برای دانلود به ادامه مطلب بروید.شما پس از پرداخت ...
خرید و دانلود مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث - نقشینه ترنج
naghshinetorang.pishroblog.ir/Post/616
۱۸ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث در 85 صفحه ورد قابل ویرایش ... برترین پکیج پایان نامه بررسی میزان بازارگرایی در شرکت های کوچک و متوسط ...
خرید و دانلود مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث - فایلهای ...
happysudent.pishroblog.ir/Post/5042
۲۵ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - ما بهترین محصولات را برای رضایت شما گرد آورده ایم نام محصول دانلودی: مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث درجه کیفی و رضایت از دانلود:عالی
فروش دانلودی مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث
rahpovesal.madblog.ir/post/1901
۲۷ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - امیدواریم از خرید خود بهره کافی را برده و به موفقیت نزدیکتر شوید به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)خوش آمدید برای دانلود به ...
دانلود فایل ( مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث) - گلبن صبا
golbonsaba.linefarsi.com/post/1275
به صفحه دانلود فایل(مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث)خوش آمدید برای دانلود به ادامه مطلب بروید.شما پس از پرداخت هزینه ای ناچیز فایل{مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ...
مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث
zeytunipc.yarblog.ir/post/1476
۱۴ مرداد ۱۳۹۵ ه‍.ش. - بیننده گرامی سلام.به وب ما خوش آمدید محقق گرامی،شما با جستجوی مقاله بررسی جامع مهدی اخوان ثالث وارد این صفحه شده اید محصول دانلودی(مقاله بررسی ...